Swen Otto Tjugguskegg "Widłobrody" Jelling [Knýtlinga] (urodzony między 950 a 960 rokiem, zmarł w Gainsborough, 3 lutego 1014 roku) herb

Syn Haralda "Sinozębego" Jelling [Knýtlinga], króla Danii, Norwegii i Gunhildy N.

Król Danii jako Swen III od około 986 roku do 3 lutego 1014 roku, król Norwegii jako Swen I od około 986 roku do 995 roku i od 9 października 1000 roku do 3 lutego 1014 roku, król Anglii jako Swen od 25 grudnia 1013 roku do 3 lutego 1014 roku.

Poślubił między 988 a 990 rokiem (oddalona około 995 roku) Gunhildę słowiańską (urodzon zapewne między 966 a 972 rokiem, zmarła między 1014 a 1016 rokiem), może córki Burysława, księcia słowiańskiego (pomorskiego lub obodrzyckiego). W 998 roku poślubił Świętosławę (Sygrydę, Gunhildę) "Dumną" Piastównę (urodzona około 970 roku, zmarła zapewne 2 lutego 1014 roku), córkę Mieszka I Piasta księcia Polski i Dąbrówki Przemyślid Czeskiej, córki Bolesława I "Okrutnego, Srogiego" Przemyślida, księcia Czech.

Jego przydomek, "Widłobrody", został mu nadany najprawdopodobniej jeszcze za życia i odnosił się do jego długich wąsów, splecionych na kształt wideł.

Dokładny rok urodzenia Swena nie jest znany. Badacze podają daty od 950 do 965 roku. Sporą popularnością cieszy się pogląd, że przyszedł na świat około roku 960, gdy jego ojciec, Harald "Sinozęby", przyjął chrześcijaństwo. Swenowi na chrzcie nadano imię Otto na cześć cesarza Ottonna I. Według podań wychowywał go Palnatoke.

Kwestią sporną jest wyznanie króla Swena. Nie ulega wątpliwości, że został w dzieciństwie ochrzczony, ale liczni ówcześni kronikarze, tacy jak Adam z Bremy, oskarżają go o wyznawanie pogaństwa. Swen wspierał Kościół i budował nowe świątynie, ale toczył spory z organizacją kościelną, która była zdominowana przez Niemców i bardziej oglądała się na interesy Cesarstwa niż Królestwa Danii. Król był również tolerancyjny wobec wyznawców starych bogów, ale nie słychać o jakiś większych pogańskich ceremoniach za jego panowania.

Żoną Swena była Gunhilda - Świętosława, córka Mieszka I i prawdopodobnie Dobrawy, siostra Bolesława "Chrobrego". Miał z nią dwóch synów, późniejszych królów Danii - Haralda II i Kanuta I, oraz kilka córek, w tym Estrydę, matkę Swena II.

Tron Danii i Norwegii objął po śmierci swojego ojca w 986 lub 987 roku. Niektórzy historycy uważają, że Swen stał na czele rebelii przeciwko swojemu ojcu. Nieprzepadający za Swenem kronikarz Adam z Bremy oskarża "Widłobrodego" o sojusz z poganami i bunt przeciwko chrześcijańskiemu władcy. Swen miał również wygnać biskupów Skanii i Zelandii, co spowodowało interwencję króla Szwecji Eryka "Zwycięskiego" i wygnanie Swena. Obecnie ta historia jest uznawana za nieprawdziwą, gdyż w czasie rzekomego wygnania Swen dowodził duńskimi najazdami na Anglię.

Po śmierci Eryka "Zwycięskiego" w 995 roku Swen umocnił swoją pozycję w Danii. W tym samym roku utracił jednak tron norweski na rzecz Olafa Tryggvasona. Ambicje nowego króla norweskiego do podboju całej Skandynawii nie podobały się "Widłobrodemu", który zmontował antynorweską koalicję Danii, Szwecji i Słowian, która 9 października 1000 roku pokonała Olafa w bitwie pod Svolder. Olaf zginął, a Swen odzyskał władzę w Norwegii. Nie opanował jednak całego kraju, jego częścią rządził jarl Eiríkr Hákonarson, który był wasalem Swena.

Swen wyprawiał się na Anglię już w latach 90-tych X wieku, ale były to tylko wyprawy łupieżcze. Do zorganizowanego podboju przystąpił w 1002 roku. 13 listopada tegoż roku, w dzień św. Brycjusza, na rozkaz angielskiego króla Ethelreda II wymordowano kilka setek duńskich osadników. Wśród ofiar znalazła się Gunhilda, siostra Swena, wraz ze swoim mężem i małym synkiem. Widłobrody postanowił zemścić się na angielskimi królu. Od tamtej pory na Anglię regularnie spadały niszczące duńskie najazdy - w latach 1002-1005 na Essex i Anglię Wschodnią, w latach 1006-1007 i 1009-1012. Anglosasi unikali groźby podboju duńskiego regularnie płacąc haracz zwany danegeld, który dochodził do astronomicznej sumy 50 tys. funtów złota i srebra.

Wysokie sumy uzyskane w wyniku najazdu oraz słabość anglosaskiej obrony zachęciły Swena do próby podboju Anglii. W 1013 roku przed miesiącem sierpniem, król Swen przybył ze swoją flotą do Sandwich. Szybko przemaszerował przez Anglię Wschodnią i dotarł nad rzekę Humber. Tam pospieszyli do niego earl Nortumbrii Uhtred wraz ze swoimi stronnikami, jak również mieszkańcy Lindsay oraz Pięciu Miast (chodzi o pięć miast dawnej duńskiej Mercji - Derby, Leicester, Lincoln, Nottingham i Stamford). Otrzymał również hołd ze wszystkich shire'ów. Kiedy Swen zrozumiał, że cała okoliczna ludność poddała się jego władzy zarządził, że jego wojsko ma być zaopatrywane w żywność i konie. Następnie pomaszerował na południe z głównymi siłami inwazyjnymi, pozostawiając resztę pod wodzą swojego syna, Kanuta. Po przejściu Watling Street dotarł do Oksfordu, który poddał mu się i złożył mu hołd. Stamtąd udał się do Winchesteru, gdzie spotkał się z podobnym przyjęciem, a następnie pomaszerował na Londyn.

Londyńczycy jednak zdecydowali się stawić Duńczykom opór. Mosty na Tamizie zostały zniszczone, a frontalny atak Swena został odparty. Duńczycy cofnęli się ze sporymi stratami. Król Swen udał się do Wallingford, a potem do Bath, gdzie przybyli doń earl Aethelmaer oraz tanowie z zachodu i złożyli mu hołd. W ich ślady poszła reszta kraju, tylko Londyn wciąż stawiał opór. Sprawę przesądziła jednak ucieczka króla Ethelreda do Normandii. Wówczas nawet Londyn otworzył przed Swenem swoje bramy i "Widłobrody" został 25 grudnia 1013 roku ukoronowany na króla Anglii. Swen udał się następnie do Gainsborough, gdzie rozpoczął organizację władzy w swym nowym królestwie. Tam jednak zmarł 3 lutego 1014 roku po zaledwie 5 tygodniach panowania.

Ciało Swena zostało ugotowane, aby oddzielić skórę od kości. Te ostatnie przewieziono do Danii i pochowano w kościele w Roskilde, który sam Swen wybudował. Jego następcą na tronie Danii został jego starszy syn Harald, jednak duńska flota w Anglii okrzyknęła królem Kanuta. Po śmierci Swena do Anglii powrócił Ethelred II, który wyparł Kanuta z Wyspy. Powróci on jednak w 1016 roku i podobnie jak ojciec ozdobi swe skronie angielską koroną.


Żródła:

Swen Widłobrody w "WikipediA"


SVEND Haraldsen w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Svend I Tveskag w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - Od Edgara do Elżbiety II - wsztscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018

26-07-2022

29-07-2020